Jak pokonać stres w drodze do długowieczności?

Stres jest jednym z decydujących czynników mających wpływ na szybkość starzenia się ludzkiego organizmu. Jednak na skutki stresu wpływają nie tyle same stresujące sytuacje, lecz sposób, w jaki na nie reagujemy. Jak zatem zachowywać się w obliczu stresu i jak ustrzec się jego zgubnego działania?  

Reagowanie na stres

Badania naukowe potwierdziły już, że w ramach reakcji na stresującą sytuację przeciwciała w naszym organizmie reagują na stres tak samo jak na patogeny – wówczas aktywują się białka inicjujące odpowiedź immunologiczną. Niestety nie tylko neutralizują one toksyczne czynniki, lecz powodują szkodę także wśród zdrowych komórek, które pod wpływem tego procesu przedwcześnie się starzeją. Zatem niezaprzeczalnie głównym czynnikiem powodującym starzenie się jest stres. Jednak wyzwolenie się od czynników stresogennych może okazać się dziś niezwykle trudne: praca, obowiązki domowe, rodzina. Zewsząd mnóstwo zmartwień, presji czasu i otaczających nas osób. Trudno rzucić wszystko i wyjechać w Bieszczady, ale można podjąć starania, by nauczyć się kontrolować swoje emocje i reakcje na wszystkie stresujące elementy. Jak mawiał Epiktet, Na człowieka wpływ mają nie wydarzenia, ale sposób, w jaki do nich podchodzi. Żyjąc wśród ludzi, na pewno znajdziesz kogoś, kto Cię denerwuje. Pracując, by zarobić na życie i realizację marzeń, na pewno trafią Ci się zadania, których wykonanie będzie szło pod górkę. Jednak wrzask i tupanie nogami, zadręczanie się i narzekanie na ponury los, wcale nie pomogą, a mogą zabrać Ci niejeden dzień życia, który mógł zostać spędzony na robieniu wielu przyjemnych rzeczy. Co cię nie zabije, to cię wzmocni – często możemy usłyszeć, gdy żalimy się na swoje niepowodzenia i stresujące sytuacje. Powiedzonko to, mające źródło w Sztuce wojennej życia Fryderyka Nietzschego (taka ciekawostka), może pomóc przekierować naszą uwagę z niepowodzenia na korzyści, jakie możemy z niego wyciągnąć. Jednak samo doświadczanie porażek nie sprawia, że w końcu stajemy się szczęśliwi, żyjemy długo i w pełnym zdrowiu. Warto rozważyć, co tak naprawdę niesie dla nas dane wydarzenie – może mądrość życiową, refleksję, a może dzięki niemu unikniemy czegoś gorszego w przyszłości?  

Ograniczaj ryzyko

Wiadomo, że do odważnych świat należy, ale niekoniecznie należy do nich długie życie, gdyż podejmowanie ryzyka także wzmaga stres. Elementem, który zdecydowanie go zmniejszy, jest po prostu zabezpieczenie. Załóżmy, że masz przejść po drewnianej desce leżącej na podłodze w Twoim domu. Drobnostka, przecież nic nie może się stać. A co, jeśli masz przejść po takiej samej desce, lecz nad głęboką przepaścią? To już niemały stres i obawa. Za jednym i drugim razem musisz wykonać w zasadzie tę samą czynność, ale przejście nad przepaścią niesie ze sobą dużo większe straty, jeśli Ci się nie uda. Jeżeli w jakiś sposób się zabezpieczysz, na przykład liną, przejście będzie dużo łatwiejsze, bo nie będziesz przy nim ryzykować całego swojego życia. Podobnie może być z innymi stresującymi sytuacjami. Na przykład jeśli chodzi o pracę, możesz obawiać się jej utraty, która doprowadzi Cię do pustego portfela. Dużo łatwiej będzie Ci ograniczyć stres z nią związany, jeśli utworzysz jakieś zapasowe źródło dochodu lub będziesz posiadać jeszcze inny fach w ręku, który pozwoli Ci zarobić na utrzymanie, nawet jeśli stracisz pracę.  

 

Aktywność nie tylko fizyczna

Mówi się, że dobrym sposobem na rozładowanie stresu jest aktywność fizyczna. Nieco o niej już pisaliśmy w poprzedniej części naszej miniserii wpisów. Warto jednak zwrócić uwagę, że nie tylko fizyczna aktywność rozładuje stres i wpłynie pozytywnie na Twoje zdrowie. Jeśli chcesz żyć dłużej, równie ważnym elementem jest aktywność towarzyska. Spotykanie się z ludźmi, zwłaszcza z bliskiego kręgu przyjaciół i rodziny, nie tylko poprawia humor, przekierowuje uwagę z własnych problemów, ale daje też poczucie bezpieczeństwa, że w razie napotkania nieszczęść, nie zostaniemy sami. A zatem imprezy, przyjęcia, niedzielne obiadki u mamusi z całą rodziną, czy też wspólne spacery wieczorami po pracy – działają pozytywnie na samopoczucie, ale też i ogólnie kondycję naszego organizmu. Na długość życia może wpłynąć też ciągła aktywność w pracy umysłowej. Wiąże się ona nie tylko z utrzymaniem naszego mózgu w dobrym stanie, ale i poczuciem celu, które ostatecznie jest prawdopodobnie najważniejszym elementem wydłużającym nam lata i poprawiającym jakość życia. Ale o tym w czwartej, ostatniej (chyba) części naszej małej podróży po sekretach długowieczności.   Poprzednio o długowieczności pisaliśmy w artykułach:

Jak żyć dłużej? Dieta a długowieczność

Czy siłownia wydłuży Ci życie? Aktywność fizyczna a długowieczność

  Źródła i jeszcze więcej wiedzy:

1. Hector Garcia, Francesc Miralles – Japoński sekret długiego i szczęśliwego życia, wyd. MUZA, Warszawa 2016
2. Bill Gifford – Czy pokonamy starość? Żyć do 120 lat, w czasopiśmie Świat Nauki nr 10/2016 (302)

Zdjęcia użyte w artykule pochodzą ze zbioru Freeimages.com