Użądlenia mogą być niebezpieczne!

Użądlenia to ukąszenia lub ukłucia żądłem przez owady błonkoskrzydłe (pszczoły, osy, mrówki, szerszenie, gąsieniczki, itp.). Użądlenia przez te owady zdarzają się bardzo często i zazwyczaj nie dochodzi w ich trakcie do powikłań oraz obchodzi się bez interwencji lekarza.

Użądlenia powoduje nie tylko pszczoła

Kiedy ugryziona zostanie osoba uczulona na jad pszczeli lub małe dziecko, wtedy mogą pojawić się poważniejsze konsekwencje. Pszczoła miodna może użądlić tylko raz w życiu, za to osy i szerszenie robią to wielokrotnie, aż do wyczerpania swojego jadu. Samica osy żądli bardzo boleśnie i jej jad może być niebezpieczny dla człowieka, samce natomiast są neutralne i ich ugryzienie nie jest tak groźne. Najgorsze jest użądlenie przez pszczołę robotnicę. Ma ona żądło, którego długość może wynosić aż 2,5 mm i połączone jest z woreczkiem jadowym. Kiedy zostaje ono wbite w skórę człowieka, zaklinowuje się i przy próbie ucieczki pszczoły zostaje wyrwane z jej ciała. Podczas niedokładnego i nieostrożnego usuwania żądła jad może zostać wyciśnięty z woreczka i wstrzyknięty w skórę, dlatego najbezpieczniej jest je wyciągać przy pomocy pęsety lub igły.

Alergie na użądlenia

Jad owadów może wywołać objawy alergiczne (obrzęk miejsca ukąszenia, duszności, bóle) oraz uogólnione (biegunka, zapaść, lęk). Peptydy, które są zawarte w jadzie, przy jednorazowych użądleniach nie sprawiają większych problemów, dopiero przy wystąpieniu ich większej liczby, np. kiedy będzie to użądlenie gromadne, wpływają toksycznie na krwinki czerwone, mięsień sercowy i komórki nerwowe. U ludzi uczulonych na jad konsekwencjami użądlenia mogą być wystąpienie wysypki na całym ciele (zazwyczaj pojawia się w ciągu 15-20 min od zdarzenia), omdlenia, duszności, a w cięższych przypadkach szok anafilaktyczny lub nawet śmierć. Reakcje na uczulenie są szczególnie niebezpieczne wśród dzieci, dochodzi u nich bardzo szybko do zaburzeń pracy serca, układu krążenia, a także zapaści. Niebezpieczne jest też użądlenie w okolicach jamy ustnej oraz gardła. Obrzęk górnych dróg oddechowych i krtani, który rozwija się bardzo szybko, może prowadzić do zaburzeń oddychania. W takim przypadku konieczna jest wizyta poszkodowanego w szpitalu.

Jak załagodzić objawy użądlenia?

– Zastosować w miejscu użądlenia chłodny kompres, ponieważ niska temperatura koi ból i świąd. – Nałożyć papkę z sody oczyszczonej i wody na miejsce obrzęku po użądleniu – „mikstura” ta neutralizuje kwas mrówkowy, który zawiera się w żądle i łagodzi swędzenie. – Przeciśnięty przez praskę ząbek czosnku nałożony na użądloną skórę sprawia, że zaczerwienienie i świąd znikają szybciej. – Amoniak zmieszany z wodą pomaga zmniejszyć kwasowość oraz pozbyć się objawów użądlenia. – Miejsce użądlenia można przemyć też propolisem, ew. posmarować płynnym miodem.

Jak unikać użądleń?

Nie jest łatwo uniknąć „spotkania” z owadami, ponieważ znajdują się one praktycznie wszędzie – obojętnie, czy jesteśmy w mieście, czy na wsi. Jednak można zachować środki ostrożności, aby nie miały powodów do użądlenia nas. Wybierając miejsce na łonie natury, gdzie będziemy spędzać czas, warto jest upewnić się, czy w pobliżu nie znajduje się pasieka. Jeśli zobaczymy gniazdo należące do os lub szerszeni, nie dotykajmy go, ponieważ może to sprowokować owady i sprawić, że będą one chciały się bronić. Najlepiej jest w takim przypadku zmienić miejsce pobytu tak, by znaleźć się jak najdalej od gniazda. Jeśli planujemy piknik, warto unikać jak tylko można łąk z koniczynami, ponieważ są to rośliny miododajne i to właśnie przy nich występuje wysokie ryzyko spotkania pszczoły czy osy. Osy lecą do słodkiego, dlatego należy zamykać wszelkie słodzone napoje, ciastka i cukierki, ponieważ ich zapach również zwabia te owady. Dobrze jest wyposażyć swoją apteczkę w żel łagodzący objawy ukąszenia i użądlenia, leki doustne i wapno, które można od razu zaaplikować. Nie warto jest jednak aż tak bardzo bać się użądleń, ponieważ w większości przypadków są one niegroźne, a nawet mają zdrowotne właściwości. Trudno w to uwierzyć, ale mogą być pomocne, np. przy reumatycznych zapaleniach stawów lub ich zwyrodnieniach.