Apiterapia to dziedzina medycyny niekonwencjonalnej, o której w ostatnich latach mówi się coraz więcej i która zaczyna zdobywać coraz większą popularność. Czym ona jest? To metoda leczenia różnego rodzaju dolegliwości za pomocą produktów pszczelich – miodu, ale także propolisu, pyłku kwiatowego, mleczka pszczelego, pierzgi, a nawet jadu pszczelego. Jej nazwa wzięła się od dwóch słów – łacińskiego apis (pszczoła) oraz greckiego therapia (leczenie). Przy jakich problemach zdrowotnych może być ona pomocna? Jakie ma zalety? I co ogólnie warto o niej wiedzieć? W naszym artykule przedstawiamy garść najważniejszych informacji na jej temat.
Dlaczego produkty pszczele? Co one w sobie mają?
Wykorzystanie miodu i innych produktów pszczelich w celach leczniczych nie jest nowym pomysłem – robiono to od dawien dawna. Obecnie jednak do apiterapii przekonuje się coraz więcej osób i zaczyna być stosowana na coraz większą skalę. W aptekach można natknąć się na wiele preparatów, w których główną substancję leczniczą stanowią właśnie produkty pszczele – leki takie fachowo nazywają się apiterapeutykami. Służą one do zwalczania wszelkiego rodzaju dolegliwości – zarówno dermatologicznych, jak i dotyczących narządów wewnętrznych czy też z zakresu pediatrii. Często za ich pomocą można wspomagać leczenie nawet bardzo poważnych chorób, na przykład kardiologicznych. Jednocześnie preparaty te są przeważnie dość łagodne, dzięki czemu nie wywierają szkodliwego wpływu na organizm ani nie da się ich przedawkować.
Co takiego więc mają w sobie miód, mleczko pszczele, propolis i inne podobne produkty, że są one tak wszechstronne? Czemu zawdzięczamy ich wyjątkowe właściwości? Powodem tego jest fakt, że wszystkie one zawierają cenne składniki takie, jak kwasy organiczne, białka, aminokwasy egzogenne, enzymy, liczne witaminy oraz biopierwiastki. Dzięki temu mają działanie regenerujące, bakteriobójcze i wzmacniające, ponadto są przez nasze organizmy bardzo łatwo przyswajane. Wynika to ze specyfiki pracy pszczół, które są stworzeniami wyjątkowo starannymi i niesamowicie dbającymi o jakość wszelkich powstających w ich ulach produktów – w końcu z założenia wytwarzają je one do własnego użytku i dla dobra całej swojej społeczności.

Wielokwiatowy, lipowy, gryczany – który jest najzdrowszy?
Najpopularniejszym produktem pszczelim jest oczywiście miód. Wyodrębnić można sporo jego rodzajów, a każdy z nich posiada nieco inne cenne właściwości. Najbardziej uniwersalny jest miód wielokwiatowy, który powstaje z nektaru zebranego z wielu różnych roślin. Słynie on z doskonałego wpływu na drogi oddechowe i układ krwionośny, a także z właściwości detoksykujących. Inny często stosowany gatunek to miód lipowy – zalecany zwłaszcza przy sezonowych infekcjach i przeziębieniach oraz przy wysokim poziomie stresu i w razie odczuwania zbytniej nerwowości. Po miód akacjowy z kolei warto sięgnąć, gdy cierpimy na zaburzenia ze strony układów pokarmowego oraz moczowego, natomiast po rzepakowy w celu wzmocnienia pracy serca, wątroby i dróg żółciowych. Do mniej znanych, ale również wartych uwagi gatunków, należą między innymi: miód fasolowy, wrzosowy, koniczynowy, nostrzykowy oraz faceliowy. Najbardziej unikatowy oraz wartościowy produkt stanowi oczywiście nowozelandzki miód manuka, który jednak ze względu na swoją wysoką cenę niestety nie będzie dostępny dla każdego.
Wybierając najlepszy dla siebie miód, trzeba wziąć pod uwagę kilka czynników. Jak powyżej wspomnieliśmy, każdy z gatunków ma specyficzne właściwości i konkretny wpływ na organizm, dlatego warto patrzeć tutaj pod kątem swojego stanu zdrowia i zastanowić się, co właściwie chcielibyśmy za pomocą apiterapii osiągnąć. Oprócz tego weźmy też pod uwag, że nie wszystkie rodzaje miodu mogą nam odpowiadać ze względu na ich walory smakowe i zapachowe. Na przykład miód gryczany jest bardzo zdrowy, ale charakteryzuje się dość intensywnym, gorzkim smakiem, który sprawia, że wiele osób nie może się do niego przekonać. Najbardziej uniwersalnymi gatunkami są miód lipowy oraz rzepakowy – przeważnie przypadają one do gustu nawet dzieciom. Najlepiej jednak poeksperymentować, spróbować kilku różnych odmian i dopiero wtedy zdecydować, która z nich będzie dla nas najodpowiedniejsza.
Nie tylko miód… w jaki sposób inne produkty pszczele mogą wspomóc nasze zdrowie?
Jedzenie miodu – choć na pewno warto to robić – to jednak tylko jeden z elementów apiterapii. Oprócz tego istnieje jeszcze cała gama innych, również bardzo wartościowych, produktów pszczelich – scharakteryzowaliśmy je poniżej.
Największą zaletą pyłku pszczelego (pyłek kwiatowy) jest duża zawartość substancji białkowych, co sprawia, że spożywanie go zaleca się osobom zmagającym się z niedoborem tego składnika w diecie, a więc na przykład wegetarianom. Oprócz tego ma pozytywny wpływ na układ pokarmowy, jest także pomocny przy schorzeniach dróg żółciowych i wątroby. Utrwalony pyłek pszczeli nazywa się pierzgą. W tej postaci zyskuje on wyjątkowe działanie regenerujące, dzięki czemu stosować go można w stanach przewlekłego zmęczenia (również psychicznego) oraz ogólnie w okresach, gdy organizm jest osłabiony. Pierzga zawiera jeszcze więcej białka niż zwyczajny pyłek.
Kolejnym bardzo wartościowym produktem pszczelim wykorzystywanym w apiterapii jest propolis – inaczej pszczeli kit – który w warunkach naturalnych służy pszczołom do uszczelniania ula. Za sprawą swoich silnych właściwości antybakteryjnych oraz przeciwgrzybiczych nazywany jest on naturalnym antybiotykiem. Sprawdza się przy leczeniu grypy i przeziębień, schorzeń skóry, infekcji w jamie ustnej, a także dolegliwości ze strony układu pokarmowego.
Mleczkiem pszczelim robotnice karmią w ulu larwy oraz pszczelą matkę. Zawiera ono wiele cennych składników odżywczych, dzięki czemu jest wartościowe nie tylko dla pszczół, lecz może mieć doskonały wpływ również na nasz organizm. Dodaje ono energii, zwiększa aktywność, poprawia pracę serca, wspiera funkcjonowanie układu trawiennego oraz ogólnie regeneruje i wzmacnia organizm.
Nieco kontrowersyjne może być leczenie za pomocą jadu pszczelego – zaleca się, by stosować go tylko pod nadzorem lekarza. Tzw. apitoksynoterapia polega na kontrolowanym żądleniu pacjenta przez pszczoły lub podawaniu mu jadu w postaci zastrzyków, ewentualnie w formie maści, kremów lub inhalacji. Ten rodzaj apiterapii pomocny jest przy schorzeniach ze strony układu kostnego, takich jak artretyzm czy reumatyzm, a także przy nerwicach, migrenach, astmie i nadciśnieniu.
Dlaczego warto stosować apiterapię w codziennym życiu swoim i swojej rodziny?
Co takiego ma w sobie apiterapia, że sięga po nią coraz więcej osób? Czy warto stosować ją na co dzień do leczenia siebie i członków swojej rodziny? Z pewnością tak. Przede wszystkim z drobnymi wyjątkami jest ona w pełni bezpieczna i wskazana właściwie dla każdego (poza małymi dziećmi i alergikami). Podczas gdy zażywanie zwyczajnych lekarstw wiąże się przeważnie z różnego rodzaju skutkami ubocznymi, produkty pszczele ich nie wywołują – a to dlatego, że są w pełni naturalne i nie zawierają żadnych sztucznych dodatków. Co więcej, można je stosować zarówno w celach leczniczych, jak i profilaktycznie, aby poprawić swoje samopoczucie oraz zwiększyć poziom odporności – a ich przedawkowanie jest praktycznie niemożliwe! Taka liczba silnych argumentów z pewnością już Cię przekonała – nie zwlekaj więc, zadbaj za pomocą apiterapii o zdrowie swoje i swojej rodziny!